Nowości  Kosmonautyka    
 


Kosmonautyka.pl > Canadian Arrow

Canadian Arrow

Kilku Kanadyjczyków przemierzało (ponoć) nudne muzea interesując się szczególnie rakietą V-2. Po co? Na jej bazie postanowili zbudować własny, kanadyjski załogowy program kosmiczny.


Rakieta Canadian Arrow zabrać miała Kanadyjczyków w kosmos (grafika: Dan McKibbon (CC))

Powstawanie

Rakieta Canadian Arrow (z ang. kanadyjska strzała) rozwijana była na przełomie XX i XXI wieku. W ramach konkursu Ansari XPRIZE Canadian Arrow w locie suborbitalnym jako pierwsza prywatna rakieta wynieść miała ludzi w kosmos.


Powstała makieta rakiety (grafika: Pablo de Leon (CC))

Projekt zapoczątkowało 3 Kanadyjczyków (Geoff Sheerin, Dan McKibbon i Chris Corke) do których z czasem dołączył Chirinjeev Kathuria.

"Zasadniczo opracowujemy prywatny program kosmiczny dla Kanady." - powiedział Chirinjeev Kathuria, szef przedsięwzięcia.


Chirinjeev Kathuria (grafika: Twitter, Chirinjeev Kathuria)

Chirinjeev Kathuria był założycielem i dyrektorem MirCorp, firmy która wraz z Rosjanami w 2000 roku wysłała w kosmos pierwszego turystę (był nim Dennis Tito (poleciał on na stację kosmiczną Mir).

Canadian Arrow służyć miała także do turystyki kosmicznej (suborbitalnej).

Budowa

Canadian Arrow to rakieta dwustopniowa, w której drugim stopniem miała być kapsuła. Projekt rakiety i jej silnika rakietowego bazował się na projekcie pocisku balistycznego V-2 z czasów II wojny światowej. Konstruktorzy poznali szczegóły rakiety V-2 w... muzeach, studiując zachowane egzemplarze niemieckiego pocisku.

V-2 Canadian Arrow
wysokość 14,2 m 16,5 m
średnica 1,65 m 1,7 m
masa startowa 12,8 t
ciąg 25,2 t 26 t

Pierwszy stopień rakiety miał mieć 10,2 m długości i 1,7 m średnicy. Napęd to pojedynczy, wykonany ze stali, silnik rakietowy na paliwo ciekłe - napędzany przez alkohol i ciekły tlen (LOX). Docelowo wytwarzać miał on ciąg o wartości 254 kN.


Testy silnika

Do sterowania ciągiem, podobnie jak w przypadku V-2, służyć miały grafitowe kierownice ciągu.

Co ciekawe pierwszy stopień miał być odzyskiwany. Powracać miał dzięki 4 spadochronom spowalniającymi go do prędkości około 9 m/s i wodować.

Drugi stopień rakiety miał mieć 6 m długości i 1,7 m średnicy u podstawy. Napędzany miał być przez 4 silniki rakietowe typu JATO i jednocześnie stanowić miał kapsułę dla 3 astronautów. Silniki na paliwo stałe uruchamiane miały być po oddzieleniu się od pierwszego stopnia i rozpędzać miały kapsułę na wysokość około 110 km.

Drugi stopień po osiągnięciu maksymalnej wysokości wpierw opadałby swobodnie. Aby spowolnić kapsułę zaplanowano użycie balonu-spadochronu hamującego (ang. ballute). Kiedy prędkość stałaby się poddźwiękowa, balon-spadochron miał zostać odrzucony i wyciągnięte miały zostać 3 spadochrony.

Loty

W 2004 roku odbył się test zrzutowy kapsuły. Kapsułę, wyposażoną w instrumenty i kamery, zrzucono ze śmigłowca z wysokości 2,7 km około 3 km od brzegu jeziora Ontario.


Kapusła pod śmigłowcem (grafika: Wikipedia (CC))

Wkrótce potem otwarty został spadochron o średnicy 9,1 m, który spowolnił opadanie. Dotarcie do wody zajęło około 6 min.

Zbudowano makietę rakiety, którą prezentowano opinii publicznej. Służyła ona także po pozyskania kluczowego inwestora. Nie odbyły się żadne loty całości konstrukcji.

Wyłoniono przyszłych kosmonautów. Zgodnie z nazwą "Arrow Six" grupa obejmowała 6 osób wśród których był Jarosław "Jarko" Pustowoj, jedyna osoba która miała za sobą trening na kosmonautę. W 1996 roku został on wybrany na kosmonautę przez ukraińską agencję kosmiczną i był w załodze rezerwowej misji STS-87 amerykańskiego wahadłowca, ale nie poleciał w kosmos.


Niedoszli kanadyjscy kosmonauci projektu Canadian Arrow (grafika: Wikipedia (CC))

Jako miejsce startu przewidywano wyspę Cape Breton w Nowej Szkocji. Rozważano także start z barki unoszącej się na oceanie.

Dla turystów przewidywana cena lotu wynosić miała 250 tys. dolarów za każdy lot, w tym 14 dni szkolenia. Lot miał trwać około 15 min, w tym 4,5 minuty przypadać miała na stan nieważkości. Spodziewano się że w ciągu 5 lat od rozpoczęcia komercyjnej działalności w kosmos poleci około 2 tys. osób.

Firma ukuła także termin marketingowy spacediving. Rakieta Arrow miała być wykorzystywana bowiem do skoków spadochronowych z ekstremalnie dużych wysokości.

Plany Kanadyjczyków były jeszcze ambitniejsze. Chcieli oni dostarczać wyposażenie na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Startowali oni w przetargu do programu NASA Commercial Orbital Transportation Services (COTS). Celem tego programu było przejęcie zaopatrywania ISS przez prywatny sektor kosmiczny. Podobnie jak inne firmy przegrali oni ten kontrakt ze statkiem kosmicznym Dragon firmy SpaceX oraz Cygnus firmy Orbital ATK. Nawet odwoływali się oni od decyzji NASA.

Niestety projekt został przerwany.

Wsparcie

 

Na bieżąco. Za darmo. Codzienne.
Wesprzyj rozwój portalu Kosmonautyka.pl!

Kosmonautyka.pl na serwisach społecznościowych: