Kosmonautyka.pl > Międzynarodowa Stacja Kosmiczna
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna (ang. International Space Station, krótko ISS) to załogowa stacja orbitalna krążąca wokół Ziemi.Międzynarodowa Stacja Kosmiczna jest obecnie największym sztucznym obiektem na orbicie Ziemi. Ważąc 440 ton na rozmiary 110 m x 100 m x 30 m. Krąży wokół Ziemi na wysokości około 420 km.
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna w marcu 2011 roku widziana podczas jednej z ostatnich misji amerykańskich wahadłowców (grafika: NASA)
Budowa
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna zbudowana jest z wynoszonych osobno modułów, które zostały połączone na orbicie. Koncepcja ta została przejęta z radzieckiej stacji Mir. Zwiezda, jeden z modułów stacji, zaprojektowany i budowany był jako moduł główny planowanej, ale nigdy nie powstałej stacji Mir 2 (następcy rosyjskiej stacji Mir).
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna na początku budowy w 1999 roku - u góry wybudowany przez USA moduł Unity, na dole rosyjski moduł Zarja (FGB) z panelami słonecznymi (grafika: NASA)
ISS krąży po orbicie od 1998 roku, kiedy to na orbitę trafił jej pierwszy moduł składowy.
Stacja została wybudowana i jest utrzymywana w ramach współpracy międzynarodowej. Jej części składowe wybudowały i wyniosły na orbitę amerykańska agencja kosmiczna NASA, rosyjska Roskosmos, europejska ESA, japońska JAXA i kanadyjska CSA.
Moduły zainstalowane:
- Zarja (FGB)
- Unity (Node 1) - pierwszy moduł łącznikowy łączący część amerykańską i rosyjską stacji
- Zwiezda - moduł serwisowy i mieszkalny do którego dokują statki Sojuz, Progress i ATV
- Destiny - podstawowy moduł badawczy
- Quest - podstawowa śluza powietrzna stacji i śluza powietrzna
- Pirs - moduł z dodatkowymi portami dokującymi Sojuz i Progress
- Harmony (Node 2) - drugi moduł łącznikowy
- Columbus - europejski moduł badawczy
- Kibo - japońskiego labolatorium badawcze
- Poisk - moduł z dodatkowymi portami dokującymi Sojuz i Progress oraz śluza powietrzna
- Tranquillity (Node 3) - trzeci moduł łącznikowy
- Cupola - punkt obserwacyjny
- Rasswiet - magazyn i śluzy do dokowania
- Leonardo - magazyn
- Bigelow Expandable Activity Module (BEAM) - nadmuchiwany moduł firmy Bigelow Aerospace
- Nauka - rosyjski moduł badawczy
- Prichal - rosyjski moduł węzłowy
- Bartolomeo - europejska platforma badawcza
Moduły planowane:
- pierwszy moduł przyszłej stacji Axiom Station
Użytkowanie
Obecnie statkami kosmicznym umożliwiającym wymianę załogi stacji orbitalnej są:
Wcześniej wykorzystywane także były amerykańskie wahadłowce Space Shuttle - aż do czasu ich wycofania ze służby w 2011 roku.
Do transportu paliwa, powietrza, żywności, wody oraz materiałów do eksperymentów na ISS używane są obecnie bezzałogowe statki zaopatrzeniowe:
W niedalekiej przyszłości mają to być także:
W przeszłości stację zaopatrywały:
- Space Shuttle - amerykańskie wahadłowce (także ją budowały)
- ATV
- HTV
Amerykański wahadłowiec Endeavour przycumowany do stacji w 2011 roku. Zdjęcie zostało wykonane ze zmierzającego także do stacji załogowego statku kosmicznego Sojuz (grafika: NASA)
Stację wzbogacać miały także wyspecjalizowane pojazdy ratunkowe przeznaczone do ratowania załogi w razie niebezpieczeństwa. Jedną z takich konstrukcji był X-38.
Na stację, oprócz Sojuza, Dragona i Starlinera, ludzi dostarczać mają statki kosmiczne:
- Federacja - rosyjski załogowy statek kosmiczny mający zastąpić Sojuza
ISS zaopatrywać miał także Parom jednakże on nie powstał.
Przyszłość stacji
Żywot ISS dobiega końca. Po 2030 roku stacja zostanie zderobitowana w sposób kontrolowany. W tym celu zbudowany zostanie pojazd deorbitacyjny który opracowuje firma SpaceX.
Następcy Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS)
Jeśli chodzi o USA to następcami ISS mają być prywatne stacje kosmiczne:
Pierwotnie Rosja rozważała odłączenie swojej części ISS i stworzenie z niej własnej stacji kosmicznej Russian Orbital Station (ROS). Potem plany te porzucono i nowa rosyjska stacja orbitalna powstanie osobno.
Wsparcie
 |
Na bieżąco. Za darmo. Codzienne. |
| Kosmonautyka.pl na serwisach społecznościowych: | |